ღვთისმშობლის ხატი

№ ECG419 📅 XI AD 📍 დოლი 🔨 ვერცხლი 📦 ხატი 🌐 grc

შინაარსი / Summary

მოსახსენებელი

ძირითადი ინფორმაცია / Basic Information

იდენტიფიკატორი ID: ECG419

ენა Language: Greek (grc)

რედაქტორი Editor: თინათინ ყაუხჩიშვილი

გამომცემელი Authority: ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ლინგვისტურ კვლევათა ინსტიტუტი

კოლექცია Collection: დოლი

დათარიღება / Dating

დათარიღება Dating: XI AD

დათარიღების საფუძველი Dating Evidence: lettering

სიზუსტე Precision: medium

ფიზიკური აღწერა / Physical Description

მასალა Material: ვერცხლი

ობიექტის ტიპი Object Type: ხატი

ზომები Dimensions: H: 52cm × W: 43cm

განლაგება და პალეოგრაფია / Layout and Paleography

მარიამის თავის გასწვრივ გამოყვანილი წარწერის ასოების სიმაღლეა 1,9-2 სმ. წარწერებს ახასიათებს: დიაკრიტიკული ნიშნები, ლიგატურები, სიტყვათშემოკლებები, ο||ω, იტაციზმი.

წარმოშობა და მდებარეობა / Origin and Provenance

აღმოჩენილია Find Location: დოლი

თანამედროვე მდებარეობა Current Location: სოფ. დოლის ერთ-ერთი კოშკი.

გამოცემის ინფორმაცია / Publication Information

ლიცენზია License: დოკუმენტი ვრცელდება Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 ლიცენზიით.

ბიბლიოგრაფია Bibliography

კრიტიკული გამოცემა Interpretive Edition

Μιχ(αήλ) Γαβριήλ Ἰ(ησοῦ)ς Χ(ριστό)ς ἡ ἁγι ο ωρ εί τ ι ησσα μ(ήτ)ηρ θ(εο)ῦ

დიპლომატიური გამოცემა Diplomatic Edition

ΜΙΧ ΓΑΒΡΙΗΛ ΙΣ ΧΣ Η ΑΓΙ Ο ΩΡ ΕΙ Τ Ι ΗΣΣΑ ΜΗΡ ΘΥ

Silver cross from Doli

{'ka': 'მთაწმინდელი, დედა ღვთისა'}

{'default': 'ღვთისმშობლის ეპითეტი - მთაწმინდელი, მთაწმინდისა - არაა საყოველთაოდ გავრცელებული. დათარიღება ხდება წარწერის ენობრივი და პალეოგრაფიული თავისებურებების, ხატის ქართული ისტორიული წარწერების (მეფე გიორგი I-ისა და დავით ხამბაშის ძე\n ჭყონდიდელი მთავარეპისკოპოსის მოხსენიებით) მიხედვით. ეს წარწერა თინათინ ყაუხჩიშვილს აღებული აქვს პომიალოვსკის კრებულიდან ( 47). ბაქრაძის შრომიდან (Свнетия.. 79, приложение №18) და ს. ყაუხჩიშვილის\n სვანეთის ექსპედიციის დღიურიდან. პომიალოვსკი სარგებლობს ბაქრაძის მიერ გადმოღებული პირით და, ჩანს, მასთან ერთად შენიშნავს: "В последнем слове кроется прозвание\n Богоматери с окончением на ισσα, вроде Πορταΐτισσα", თვით ეს სიტყვაც მოცემული აქვთ ამავე ფორმით πϊωριήσα. ს. ყაუხჩიშვილის დღიურში და 1931 წლის სვანეთის\n ექსპედიციის მიერ გადაღებულ ფოტოსურათზე გარკვევით იკითხება ΑΓϊωΡΙΤΗCΑ. მთავარანგელოზის გამოსახულებები შესატყვისი წარწერებით მხოლოდ ს. ყაუხჩიშვილის\n დღიურში არის მოხსენებული. ყურადღებას იპყრობს ფორმა αγϊωρϊτησα - ბერძნულ ლექსიკონში დადასტურებულია ფორმა ὁ ἁγιορείτης (δημ. μοναχὸς τοῦ Ἁγίου Ὄρους), შესაძლებელია მდედრობითისათვის\n წარმოებულია აქედან ἁγιορείτισσα (Πορταΐτισσα-ს ანალოგიით).'}

<div type="edition" xml:lang="ka" ana="mtavruli" xml:space="preserve">
    <ab>
        <lb n="1"/><w lemma="ქრისტე"><expan><abbr>ქ</abbr><ex>რისტ</ex><abbr>ე</abbr></expan></w>
        <w lemma="განსუენება"><expan><abbr>გა</abbr><ex>ნ</ex><abbr>ო</abbr><ex>ჳ</ex><abbr>ს</abbr><ex>უ</ex><abbr>ენე</abbr></expan></w>
        <w lemma="სულ">სოჳ<lb n="2" break="no"/>ლსა</w>
        <name nymRef="ვაჩა">ვაჩაჲს<lb n="3" break="no"/>ასა</name>
        <name nymRef="გურა"><expan><abbr>გო</abbr><ex>ჳ</ex><abbr>რაჲ<lb n="4" break="no"/>სასა</abbr></expan></name>
        <name nymRef="მირა"><expan><abbr>მ</abbr><ex>ი</ex><abbr>რა</abbr><ex>ჲ</ex><abbr>ს</abbr><ex>ა</ex><abbr>ს</abbr><ex>ა</ex></expan></name>
    </ab>
</div>