ჰაღბატის სურბ ნშანის შვიდსტრიქონიანი კამაროვანი წარწერა

№ ECG167 📅 1181 📍 ჰაღბატი 🔨 ქვა / Local stone 📦 შესასვლელის კამარა 🌐 hy

კრიტიკული გამოცემა Interpretive Edition

Յամս Ա(ստուա)ծազաւր և Ք թագաւորին Գեորգեայ որդւոյ թագաւորին Դաւթի ես Բարսեղ առաջնորդ տանս Հաղբատայ
հանդերձ վարդապետ աւք ի նմանէ և ի մեծամեծաց նորա ցուցաք զ։։։։։ ոտ -
ութիւն և զվիճակաց ։։։ շրջաբերականսն ա(ստուա)ծ ի նոցա կամսն էարկ։։։
ան զմեր խնդրելին հաս[տատեցին]…։ զիւրեանց պապանցն ժրամանսն և զոր։։։յ ժամლბ -
5ուս ոմանք յանոպայիցն։։։։ նկունն առնելով զնոսա դարձոյց յեկեղեցիս
զվիճակագործաց։։։։ [Ա(ստուա)ծ] պահեսցէ զթագաւորութիւնն Գեորգեայ և ս(ր)բոց թագლბ -
աւորացն մասնակից [արասցէ: Ով] հակառակ կա [վ]իճակիս՝ որոշեալ լիցին ի փառաց որդոյն Ա(ստուծո)յ:Ի թվիս ՈԻԹ:

დიპლომატიური გამოცემა Diplomatic Edition

ՅԱՄՍ ԱԾԱԶԱՒՐ և Ք ԹԱԳԱՒՈՐԻՆ ԳԵՈՐԳԵԱՅ ՈՐԴՒՈՅ ԹԱԳԱՒՈՐԻՆ ԴԱՒԹԻ ԵՍ ԲԱՐՍԵՂ ԱՌԱՋՆՈՐԴ ՏԱՆՍ ՀԱՂԲԱՏԱՅ
ՀԱՆԴԵՐՁ ՎԱՐԴԱՊԵՏ ԱՒՔ Ի ՆՄԱՆԷ և Ի ՄԵԾԱՄԵԾԱՑ ՆՈՐԱ ՑՈՒՑԱՔ Զ։։։։։ ՈՏ
ՈՒԹԻՒՆ և ԶՎԻՃԱԿԱՑ ։։։ ՇՐՋԱԲԵՐԱԿԱՆՍՆ Ա(ՍՏՈՒԱ)Ծ Ի ՆՈՑԱ ԿԱՄՍՆ ԷԱՐԿ։։։
ԱՆ ԶՄԵՐ ԽՆԴՐԵԼԻՆ ՀԱՍ[ՏԱՏԵՑԻՆ]…։ ԶԻՒՐԵԱՆՑ ՊԱՊԱՆՑՆ ԺՐԱՄԱՆՍՆ և ԶՈՐ։։։Յ ԺԱՄლბ
5ՈՒՍ ՈՄԱՆՔ ՅԱՆՈՊԱՅԻՑՆ։։։։ ՆԿՈՒՆՆ ԱՌՆԵԼՈՎ ԶՆՈՍԱ ԴԱՐՁՈՅՑ ՅԵԿԵՂԵՑԻՍ
ԶՎԻՃԱԿԱԳՈՐԾԱՑ։։։։ [Ա(ՍՏՈՒԱ)Ծ] ՊԱՀԵՍՑԷ ԶԹԱԳԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆՆ ԳԵՈՐԳԵԱՅ և Ս(Ր)ԲՈՑ ԹԱԳლბ
ԱՒՈՐԱՑՆ ՄԱՍՆԱԿԻՑ [ԱՐԱՍՑԷ: ՈՎ] ՀԱԿԱՌԱԿ ԿԱ [Վ]ԻՃԱԿԻՍ՝ ՈՐՈՇԵԱԼ ԼԻՑԻՆ Ի ՓԱՌԱՑ ՈՐԴՈՅՆ Ա(ՍՏՈՒԾՈ)Յ:Ի ԹՎԻՍ ՈԻԹ:
{'ka': 'წელსა ღმრთივძლიერისა და ქრისტესმოყვარულ მეფე გიორგისა. დავით მეფის ძისა (?). მე, ჰაღბატის სახლის წინამძღვარმა ბარსეღმა ვარდაპეტებით.... მისგან და მის დიდებულთაგან ვაჩვენეთ...\n და სამწყსოთა... განგება იგი ღმერთმა მათ ნებაზე შეასრულა... ჩვენი სათხოვარი და თავიანთ პაპათა ბრძანებანი განამტკიცეს და რომელი.... ჟამსა ამას ზოგნი ურჩთაგანი დაიმორჩილა რა,\n დააბრუნა ისინი ამ ეკლესიაში... უფალმა დაიცვას სამეფო გიორგისა და წმიდათა მეფეთა თანაზიარი გახადოს, ვინც წინააღმდეგია ამ სამწყსოსი მოკვეთილ იქნეს დიდებისაგან ღმრთის ძისა წელსა „ოით“ (1180). (შ. დარჩიაშვილი) წელსა ღვთივძლიერი და ქრისტესმოყვარე მეფე გიორგისა, ძისა მეფისა დავითისა, მე, ბარსეღ, წინამძღოლმა სახლისა ჰაღპატისა ერთობილად ვარდაპეტთა (თანა) …..... მისგან და დიდებულთაგან მისთა ვაჩვენეთ ........\n -ება და სამწყსოთა//სამფლობელოთა ..... გარემომცველნი ღმერთმა იმათგან ინება .....-ის ჩვენი სათხოვარი დაამტკიცეს ...... თავიანთ პაპათა ბრძანებანი და რომელი ..... ამ ჟამს///ჟამნი? ზოგიერთნი უხმართაგან ...... -თა\n ვქმენით//დავამუშავეთ? რა ისინი მოვაქციეთ ამ ეკლესიაში ....... ვიჭაკაგორწთა ..... ღმერთი დაიცავს სამეფოს გიორგისა და წმინდათა მეფეთა თანამონაწილედ აქცევს. ვინც წინააღმდეგია ამ სამწყსოს//მდგომარეობის\n განშორებულ იქნებიან დიდებათაგან ძისა ღვთისა . წელსა 629. (ნ. ჩანტლაძე)'}
{'default': 'წარწერა ამოკვეთილია ჰაღბატის სამონასტრო კომპლექსის მთავარი ეკლესიის,- სურბ ნშანის (წმინდა ჯვრის სახელობის) ეკლესიის დასავლეთ შესასვლელის კამარაზე.\n თვითონ წარწერაც კამაროვანია, შვიდ სტრიქონიანი, შესრულებულია მთავრული ასოებით (ერკათაგირით), სრულად იკითხება მხოლოდ მეშვიდე სტრიქონი, დანარჩენი ექვსი სტრიქონის შუა ნაწილი დაზიანებულია, კ.ღაფადარიანი რიგ შემთხვევებში აღადგენს დაზიანებულ ტექსტს და იძლევა მას ოთხკუთხა ფრჩხილში, ქარაგმას კი ხსნის მრგვალ ფრჩხილში.\n წარწერა თარიღიანია, დათარიღებულია დიდი სომხური წელთაღრიცხვით 629(+551/552=1180//1181)\n კ.ღაფადარიანის წაკითხვა ( # 3, 115,143)\n ღაფადარიანის კომენტარი (143): პირველ სტრიქონში ღრიმეცი და ერზნკიანცი Ք[(րիստո)սասէր//ქრისტესმოყვარე -ის ნაცვლად კითხულობენ բարեպաշտ//კეთილმორწმუნე.\n მეექვსე სტრიქონში - ღრიმეცი და ერზნკიანცი ս(ր)բոց թագաւորացն//წმინდათა მეფეთა -ის ნაცვლად კითხულობენ երկնից զինաւորաց//ზეცისა მხედართა.'}
<div type="edition" xml:lang="ka" ana="mtavruli" xml:space="preserve">
    <ab>
        <lb n="1"/><w lemma="ქრისტე"><expan><abbr>ქ</abbr><ex>რისტ</ex><abbr>ე</abbr></expan></w>
        <w lemma="განსუენება"><expan><abbr>გა</abbr><ex>ნ</ex><abbr>ო</abbr><ex>ჳ</ex><abbr>ს</abbr><ex>უ</ex><abbr>ენე</abbr></expan></w>
        <w lemma="სულ">სოჳ<lb n="2" break="no"/>ლსა</w>
        <name nymRef="ვაჩა">ვაჩაჲს<lb n="3" break="no"/>ასა</name>
        <name nymRef="გურა"><expan><abbr>გო</abbr><ex>ჳ</ex><abbr>რაჲ<lb n="4" break="no"/>სასა</abbr></expan></name>
        <name nymRef="მირა"><expan><abbr>მ</abbr><ex>ი</ex><abbr>რა</abbr><ex>ჲ</ex><abbr>ს</abbr><ex>ა</ex><abbr>ს</abbr><ex>ა</ex></expan></name>
    </ab>
</div>