მცხეთის ჯვრის მოსახსენებელი ადარნარსე ჳპატოსისა და ქობულისა
Jvari Monastery Memorial of Adarnarse Hypatos and Kobuli

№ ECG028 📅 595-605 AD 🔨 ქვა / Local stone 📦 ფასადი / Facade 🌐 ka

შინაარსი / Summary

მოსახსენებელი Memorial

ძირითადი ინფორმაცია / Basic Information

იდენტიფიკატორი ID: ECG028
ენა Language: Georgian (ka)
რედაქტორი Editor: ნოდარ შოშიაშვილი
გამომცემელი Authority: ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ლინგვისტურ კვლევათა ინსტიტუტი
კოლექცია Collection: მცხეთა

დათარიღება / Dating

დათარიღება Dating: 595-605 AD
დათარიღების საფუძველი Dating Evidence: lettering
სიზუსტე Precision: medium

ფიზიკური აღწერა / Physical Description

მასალა Material: ქვა / Local stone
ობიექტის ტიპი Object Type: ფასადი / Facade
ზომები Dimensions: H: 122cm × W: 86/170cm

განლაგება და პალეოგრაფია / Layout and Paleography

სტრიქონების რაოდენობა Written Lines: 25
დამწერლობა Script: ასომთავრული
შესრულება Execution: ამოღარული
ამოღარული ასომთავრული წარწერა. Engraved Asomtavruli inscription

წარმოშობა და მდებარეობა / Origin and Provenance

აღმოჩენილია Find Location: ჯვრის მონასტერი, მცხეთა Jvari Monastery, Mtskheta
თანამედროვე მდებარეობა Current Location: ჯვრის მონასტერი, მცხეთა Jvari Monastery, Mtskheta

გამოცემის ინფორმაცია / Publication Information

ლიცენზია License: დოკუმენტი ვრცელდება Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 ლიცენზიით.
რევიზიების ისტორია Revision History:
2019-11-06 (Eka Kvirkvelia): ტექსტის სრული კოდირება, მეტამონაცემების სრული კოდირება, ბმულებით დაკავშირება ავტორიტეტულ წყაროსთან

ბიბლიოგრაფია Bibliography

კრიტიკული გამოცემა Interpretive Edition

ქობულ [სტეფანოსი] [ადრნ]ერსეს ძე
ქობულ
ს -
ტ -
ე -
5ფ -
ა -
ნ -
ო -
ს -
10ი
ა -
დ -
რ -
ნ-
15ე -
რ -
ს -
ეს ძე
წ(მიდა)ო რ(აბ)ლ(იე)
მთავ არ-
ანგელო ზ-
ო ადრ ნე-
5რსეს ჳპატ -
ოსსა მეოხ -
ეყავ

დიპლომატიური გამოცემა Diplomatic Edition

ႵႭႡႳႪ [ႱႲႤႴႠႬႭႱႨ] [ႠႣႰႬ]ႤႰႱႤႱ ႻႤ
ႵႭႡႳႪ
Ⴑ
Ⴒ
Ⴄ
5Ⴔ
Ⴀ
Ⴌ
Ⴍ
Ⴑ
10Ⴈ
Ⴀ
Ⴃ
Ⴐ
Ⴌ
15Ⴄ
Ⴐ
Ⴑ
ႤႱ ႻႤ
ႼႭ ႰႪ
ႫႧႠႥ ႠႰ
ႠႬႢႤႪႭ Ⴆ
Ⴍ ႠႣႰ ႬႤ
5ႰႱႤႱ ჃႮႠႲ
ႭႱႱႠ ႫႤႭႾ
ႤႷႠႥ
{'default': 'ქობულ სტეფანოსი ადრნერსეს ძე. წმიდაო გაბრიელ მთავარანგელოზო, ადრნერსე ჳპატოსს მეოხ ეყავ. Kobul Stephanos son of Adarnarse. Holy Archangel Gabriel, have mercy on Adarnarse Hypatos.'}
{'default': 'ნოდარ შოშიაშვილის ქართული წარწერების კორპუსის მიხედვით #69. ადარნესე ვიპატოსის წარწერა, ივანე ჯავახიშვილის აზრით, 626-634 წლებში არის ამოკვეთილი. მისივე აზრით,\n წარწერის სიძველის დასტური პალეოგრაფიული თვალსაზრისით არის Ⴣ გრაფემის თავშეკრულობა. თუ ამ წარწერის „მეოხ ეყავ“ ზმნას შევადარებთ დემეტრე ვიპატოსის\n წარწერის „მეოხ ხეყავ ფორმას, ადვილად დავინახავთ, რომ ხ აკლია. ამასთან ხ-ს კლებას ვერ ავხსნით იმით, რომ ოსტატმა ერთი ხ დაწერა ორი ერთმანეთის მომდევნო იდენტური\n გაფემის ნაცვლად. ვერც იმით, რომ იგი გადარეცხილია (ამოტეხილია). როგორც ჩანს, უკვე VII საუკუნის I ნახევარში ხანმეტობა, როგორც ენობრივი მოვლენა, იბერიის\n ტერიტორიაზე მოშლილია. მკვლევართა დიდი ნაწილი იზიარებს გიორგი ჩუბინაშვილის თვალსაზრისს, რომ მცხეთის ჯვრის ბარელიეფები ერთდროული, ტაძრის აგების თანადროულია.\n ადარნერსეს ვაჟის წარწერიდან შემორჩენილია მხოლოდ რამდენიმე გრაფემის კვალი. წარწერის ბოლო შეამჩნია ბართლომეიმ. წარწერაში ადარნერსეს ძე ქობული ამოიცნო\n გიორგი ჩუბინაშვილმა. According to the Corpus of Georgian Inscriptions by Nodar Shoshiashvili the inscription #69. According to Iv. Javakhishvili the inscription of Adarnarse Hypatos is engraved between 626-634 years. He specifies that the paleographic data prove the early origins of the inscription: the head of the grapheme Ⴣ is closed.\nIt is easy to notice that „მეოხ ეყავ“ from this inscription is missing ხ compared to Demetrius Hypatos inscription with „მეოხ ხეყავ“. Missing the grapheme ხ can not be explained by suggesting that the author of the inscription used only one ხ in two identical neighbouring inscriptions. There is no evidence of damage either. We only can assume that in the 1st part of the VII century the phenomenon of Khanmeti was already out of use in the territory of Iberia. The major part of the researchers share the opinion of Giorgi Chubinashvili, who claims that the bas-reliefs of\nJvari Monastery are of the same period as the church was built. Only a couple of graphemes are maintained from the inscription of Adarnarse’s son. The ending of the inscription was discovered by Bartholome. It was Giorgi Chubinashvili who identified Kobuli, son of Adarnarse.'}
<div type="edition" xml:lang="ka" ana="mtavruli" xml:space="preserve">
    <ab>
        <lb n="1"/><w lemma="ქრისტე"><expan><abbr>ქ</abbr><ex>რისტ</ex><abbr>ე</abbr></expan></w>
        <w lemma="განსუენება"><expan><abbr>გა</abbr><ex>ნ</ex><abbr>ო</abbr><ex>ჳ</ex><abbr>ს</abbr><ex>უ</ex><abbr>ენე</abbr></expan></w>
        <w lemma="სულ">სოჳ<lb n="2" break="no"/>ლსა</w>
        <name nymRef="ვაჩა">ვაჩაჲს<lb n="3" break="no"/>ასა</name>
        <name nymRef="გურა"><expan><abbr>გო</abbr><ex>ჳ</ex><abbr>რაჲ<lb n="4" break="no"/>სასა</abbr></expan></name>
        <name nymRef="მირა"><expan><abbr>მ</abbr><ex>ი</ex><abbr>რა</abbr><ex>ჲ</ex><abbr>ს</abbr><ex>ა</ex><abbr>ს</abbr><ex>ა</ex></expan></name>
    </ab>
</div>